Międzynarodowy Festiwal Dziecięcych Zespołów Folklorystycznych

Dzieci opanowały gminę

Niedziela, 2 czerwca to kolejna historyczna data dla naszej gminy. W tym dniu bowiem park rekreacyjny z pięknym amfiteatrem wypełnił się tańcem i pieśnią aż dziewięciu zespołów folklorystycznych, których artystami były wyłącznie dzieci. W tym roku było inaczej, niż w 2018. II Międzynarodowy Dziecięcy Festiwal Pieśni i Tańca odbył się przy pięknej, słoneczniej pogodzie, grup było więcej, a repertuar zróżnicowany i z pewnością przyciągający uwagę licznie zgromadzonej publiczności. Cechą charakterystyczną tegorocznego festiwalu stała się ocena jury, która zdublowała – wszystkie miejsca na podium poprzez nadanie laureatom statusu ex aequo.

Organizatorem tego święta folkloru było Gminne Centrum Kultury w Polance Wielkiej, gmina Polanka Wielka przy aktywnym wsparciu Romana Krawczyka, byłego wiceprezesa Stowarzyszenia Reprezentacyjnego Miasta Oświęcim Zespołu Pieśni i Tańca Hajduki.

– Jestem bardzo zadowolony z festiwalu i pogody. To pierwszy weekend z takim słońcem. W tym roku, gdyby był deszcz nie udałoby się nam przenieść imprezy do gmachu GCK, ponieważ jest dwukrotnie więcej zespołów, niż w zeszłym roku. Festiwal to dla nas wielkie wyzwanie i cieszę się, że udało się nam zaprosić w sumie tak zróżnicowane zespoły, które pięknie zaprezentowały się na naszej scenie. Ta impreza wpisuje się do kalendarza. Będziemy ją organizować cyklicznie w pierwszy weekend czerwca i łączyć z Dniem Dziecka. Poprawimy infrastrukturę w parku, tak że pogoda już nas nie zaskoczy. Festiwal możemy zorganizować jeszcze ładniej i bardziej okazale, ale musimy pozyskać fundusze zewnętrzne i zwiększyć środki – tłumaczy wójt Grzegorz Gałgan.

Tegoroczny festiwal poprzedziło w Dniu Dziecka spotkanie integracyjne, które zorganizowano w parku. Wzięli w nim udział młodzi artyści z zespołów z zagranicy i z Polski.

Festiwal poprzedził niezwykle kolorowy i rozśpiewany korowód uczestników tej folklorystycznej imprezy. Przeszedł on ulicami Polanki Wielkiej ponad kilometr nim uroczyście wkroczył na teren parku rekreacyjnego, witany gromkimi brawami.

Przed licznie zgromadzoną publicznością zaprezentowało się aż dziewięć dziecięcych zespołów folklorystycznych, konkurujących o laur zwycięstwa. Wśród nich były trzy grupy z zagranicy: łotewski Zespół Tańca Ludowego Pastaliņias z Krasławia, Zespół Pieśni i Tańca Pidbużanka z Podbuża na Ukrainie oraz Dziecięcy Zespół Folklorystyczny Úsměv Opava z Czech.

Wszystkich zgromadzonych w parku rekreacyjnym powitał wójt Polanki Wielkiej Grzegorz Gałgan. Wśród zaproszonych i przybyłych tego dnia gości znalazła się m.in. Maria Kucir, wójt ukraińskiej gminy Podbuż, z której pochodził jeden z wykonawców – Zespół Modelowy Pieśni i Tańca Pitbużanka. Warto w tym miejscu nadmienić, iż Podbuż to dawna gmina wiejska w powiecie drohobyckim województwa lwowskiego II Rzeczypospolitej.

Tegoroczny festiwal odbywał się niejako na dwóch poziomach. Jury oceniało występy na scenie, ale także stoły z regionalnym poczęstunkiem, przygotowane przez wykonawców.

W skład jury weszli: Adam Adamowski (przewodniczący) – choreograf o specjalności taniec ludowy, pracował z takimi zespołami jak Ziemia Żywiecka, Żywczanie, Pilsko, Ondraszek, Kotlina, Zofia Mentelska – długoletni choreograf i kierownik artystyczny Reprezentacyjnego Zespołu Pieśni i Tańca Miasta Oświęcim Hajduki, Bożena Bochaczyk – choreograf i kierownik artystyczny ZPiT Holan z Zaborza oraz Krystyna Sitko – prezes Stowarzyszenia KGW TK w Polance Wielkiej.

Na scenie amfiteatru zaprezentowały się kolejno następujące grupy: Regionalny Zespół Porąbczanie z Porąbki, ZPiT Nysa z Nysy, zespół folklorystyczny Karpikowe Dzieci z Polanki Wielkiej, ZPiT Małe Hajduki, działający przy Oświęcimskim Centrum Kultury jako jedna z grup Reprezentacyjnego Zespołu Pieśni i Tańca Miasta Oświęcim Hajduki, Zespół Modelowy Pieśni i Tańca Pitbużanka z Podbuża na Ukrainie, który występował trzy razy, Zespół Tańca Ludowego Pastaliņias z Krasławia na Łotwie – tańczył on poza sceną, a jego występ należy uznać za ciekawy i nietypowy poprzez formę, Zespół Pieśni i Tańca Strzecha – Chabry z Raciborza, Dziecięcy Zespół Folklorystyczny Úsměv Opava z Czech, któremu towarzyszyła muzyka cymbałowa szkoły podstawowej w Opawie, ZPiT Iskierki z Brzeszcz.

Już poza prezentacją konkursową wystąpił na scenie Zespół Pieśni i Tańca Strzecha – Jaskry z Raciborza.

Ogłoszenie wyników II Międzynarodowego Dziecięcego Festiwalu Pieśni i Tańca w Polance Wielkiej odbyło się na scenie amfiteatru w obecności wszystkich zespołów. Laureatów przedstawił przewodniczący jury Adam Adamowski.

Wyróżnienia przypadły w udziale: ZPiT Nysa z Nysy, ZPiT Strzecha – Chabry z Raciborza, zespołowi folklorystycznemu Karpikowe Dzieci z Polanki Wielkiej.

III miejsce ex aequo wywalczyli: ZPiT Iskierki z Brzeszcz i Dziecięcy Zespół Folklorystyczny Úsměv Opava z Czech.

II miejsce ex aequo uzyskali: Regionalny Zespół Porąbczanie z Porąbki i Zespół Modelowy Pieśni i Tańca Pitbużanka z Podbuża na Ukrainie.

III miejsce ex aequo zajęli: Zespół Tańca Ludowego Pastaliņias z Krasławia na Łotwie oraz ZPiT Małe Hajduki z Oświęcimia.

Krystyna Sitko, prezes KGW TK i zarazem członkini jury, podała laureatów konkursu na najlepsze stoły z potrawami regionalnymi:

I miejsce ZPiT Iskierki z Brzeszcz,

II miejsce zespół folklorystyczny Karpikowe Dzieci z Polanki Wielkiej,

III miejsce Zespół Modelowy Pieśni i Tańca Pitbużanka z Podbuża na Ukrainie,

wyróżnienie – Zespół Tańca Ludowego Pastaliņias z Krasławia na Łotwie.

Gratulujemy!

Wszystkie zespoły zostały uhonorowane przez organizatorów festiwalu okolicznościowymi statuetkami, dyplomami i nagrodami rzeczowymi. Było wiele radości i satysfakcji.

Krzysztof Ziaja, dyrektor GCK w Polance Wielkiej podziękował Romanowi Krawczykowi za pomoc w organizacji festiwalu.

W tym miejscu warto poznać opinię jury podczas oceny wykonawców, jak i o samym konkursie.

– Przyznaję, że poziom był wyższy niż w ubiegłym roku. Karpikowe Dzieci z Polanki poczyniły duży postęp w stosunku do ubiegłego roku. Mam pełne uznanie dla wójta, którego znam osobiście, ponieważ pomimo licznych obowiązków angażuje się w sprawy festiwalu. Konkurs jest folklorystyczny, ale Ukraina ma opracowania bardziej artystyczne, to już jest wyższa forma. Zespoły ze wschodu zawsze jeśli chodzi o taniec były oparte na klasyce. W naszym konkursie nie było kategorii wśród wykonawców i dlatego pojawiły się tak liczne miejsca ex aequo – zauważa Zofia Mentelska, członkini jury festiwalu.

Przewodniczący jury tak komentuje występy zespołów.

– Bardzo się cieszę, że gmina, organizatorzy chcą zajmować się tego typu festiwalem. Młodzież i dorośli zaczęli się przekonywać, że jak przyjdzie niedziela, to wcale nie muszą się wstydzić stroju ludowego. A przy grillu, ognisku potrafią zaśpiewać na ludową nutę. Te dzieci, które wystąpiły będą mieć to we krwi i nie będą wiecznie słuchały disco polo. Mieliśmy trudność w należytym rozróżnieniu i wyróżnieniu zespołów folklorystycznych i ludowych. Zespół ludowy jest perfekcyjny, tam jest wszystko od sznurka, od linijki. Z kolei folklor to jest żywioł i na pewno w tym przypadku przymykamy na pewne sprawy oko. Jeśli chodzi o dziecięce zespoły, to trudno oceniać, kiedy mają na przykład przygotowanie baletowe. U nas choreograf uczy kroków w zespole regionalnym, a tancerze robią to tak jak potrafią, tańczą w żywiole i robią to tak, ponieważ to lubią. A zespoły ze wschodu różnią się od naszych. W ich przypadku jest to bardziej artystyczne, dopracowane, ale też dalekie od folkloru, ludowości. Tych wykonawców również należało wyróżnić i stąd to ex aequo – zaznacza Adam Adamowski, przewodniczący jury festiwalu.

Obecny festiwal różnił się od zeszłorocznego tym, iż wzięło w nim udział więcej zespołów dziecięcych. Przeddzień imprezy również musiał być zorganizowany dla wykonawców.

– Z punktu widzenia Gminnego Centrum Kultury w Polance Wielkiej drugi festiwal uważam, że był większym wyzwaniem organizacyjnym i w ogóle większą imprezą. Choć nie trwał on dwa dni, to jednak dzień wcześniej było zorganizowane spotkanie integracyjne dla dzieci z Polski i zagranicy. Licząc na kolejny rok, chciałbym zaprosić więcej zespołów z zagranicy i nie tylko, jeśli tylko na to pozwoli budżet – komentuje na gorąco Krzysztof Ziaja, dyrektor GCK w Polance Wielkiej.

Pochwały w stosunku do tegorocznego festiwalu kierował również Roman Krawczyk, pomysłodawca i inicjator dziecięcego międzynarodowego festiwalu. Podkreśla on także konieczność organizacji dwudniowej imprezy.

– Ten festiwal oceniam w 100 proc. lepiej do poprzedniego roku. Pogoda dopisała i mieszkańcy. Będziemy zwiększać czas trwania o kolejny dzień. To muszą być minimum dwa dni festiwalu. Poziom tegoroczny był wysoki, również w stosunku do roku ubiegłego. Szczególnie Łotysze pokazali klasę! Stoły kulinarne były bardzo ładnie przyozdobione, 9 zespołów konkursowych i tyle było stołów. Cztery z nich, te wyróżnione były perfekcyjne. Już myślę o przyszłorocznym festiwalu – akcentuje Roman Krawczyk, były wiceprezes Stowarzyszenia Reprezentacyjnego Miasta Oświęcim Zespołu Pieśni i Tańca Hajduki.
Ryszard Tabaka

Dzieci na scenie

Po raz pierwszy w naszej gminie, powiecie i regionie odbył się w niedzielę, 3 czerwca Międzynarodowy Dziecięcy Festiwal Folklorystyczny Doliny Karpia w Polance Wielkiej, który zgromadził na scenie GCK cztery zespoły z Polski i dwa z zagranicy. Impreza była niezwykłą okazją do prezentacji folkloru w wykonaniu wyłącznie dzieci, co jest nową jakością nie tylko w naszym regionie, ale rzadkością na skalę kraju. Przez kilka godzin występów na scenie, która z uwagi na pogodę musiała być przeniesiona z zaplanowanego amfiteatru do Gminnego Centrum Kultury, byliśmy świadkami mieszkanki tradycji ludowej tak wyśpiewanej, jak i wytańczonej, pochodzącej z regionów nam bliskich i znanych, ale także z Ukrainy oraz Słowacji. Zespoły rywalizowały w dwóch kategoriach, w których to wygrały zespoły z Polski i Słowacji.

– Z wielkim strachem podchodziłem do festiwalu, ponieważ jest to nowa inicjatywa na terenie gminy. Naszym celem była z jednej strony integracja dzieci z rożnych regionów Polski, ale również miejsc na świecie, jak również prezentacja folkloru w wykonaniu nieco innym, czyli w taki sposób, który jest charakterystyczny dla młodych i bardzo młodych artystów, występujących na scenie. Myślę, że nasz festiwal, który tak naprawdę dopiero jest na rozbiegu, mógł się sprawdzić i być najlepszą odpowiedzią na tego typu potrzebę. Cieszę się, że są ludzie kultywujący tradycje, być może już zapomniane. Musimy je pielęgnować, podsycać i prowokować miłośników folkloru do działania. Jestem zdania, że festiwal będziemy kontynuować w latach następnych. Mój pomysł jest taki, aby wszedł on na stałe do kalendarza imprez GCK w Polance Wielkiej i odbywał się zawsze w pierwszą niedzielę czerwca, co ma znaczenie, gdyż 1 czerwca obchodzimy Dzień Dziecka. Festiwal ma dla nas wymiar promocyjny, ponieważ posiada charakter międzynarodowy. Jesteśmy pierwszą gminą na terenie Doliny Karpia, która zorganizowała tego typu imprezę. Myślę, że w bliskiej przyszłości zaproszę również inne gminy z Doliny Karpia i być może festiwal rozrośnie się do dużej imprezy święta folkloru w ramach właśnie całej Doliny Karpia. Z tego miejsca chciałbym podziękować Romanowi Krawczykowi, który przyszedł do mnie z pomysłem organizacji festiwalu i bez jego wkładu pracy i wielkiego zaangażowania ta impreza nie mogłaby się odbyć – akcentował Grzegorz Gałgan, wójt gminy Polanka Wielka.

Organizatorem I Międzynarodowego Dziecięcego Festiwalu Folklorystycznego Doliny Karpia była gmina Polanka Wielka wraz z Gminnym Centrum Kultury w Polance Wielkiej, a jej inicjatorem był Roman Krawczyk, wiceprezes Stowarzyszenia Reprezentacyjnego Miasta Oświęcim Zespołu Pieśni i Tańca Hajduki. Imprezę, którą z uwagi na deszczową pogodę przeniesiono z zaplanowanego amfiteatru do budynku GCK, prowadził Krzysztof Ziaja, dyrektor GCK w Polance Wielkiej.

Szczególną atrakcją, ale w tym przypadku dla podniebień, były bogato zastawione stoły z potrawami regionalnymi, przygotowane przez zespoły. Każdy mógł skosztować przysmaków, a same stoły kulinarne były ocenione przez jury, która przyznała najlepszym nagrody finansowe.

Młodych wykonawców, którzy zaprezentowali się na scenie przed publicznością, oceniło jury w składzie: przewodnicząca Zofia Mentelska, była kierownik i choreograf Zespołu Pieśni i Tańca Hajduki z Oświęcimia, wieloletnia nauczycielka w szkole muzycznej, Grzegorz Gałgan, wójt gminy Polanka Wielka, który przez siedem lat tańczył w Hajdukach, Jarosław Szabla, radny gminny oraz były tancerz w Hajdukach, Bożena Bocharczyk, choreograf i kierownik Zespołu Pieśni i Tańca Holand.

Jako pierwszy przedstawił się wszystkim na scenie zespół folklorystyczny Małe Hajduki z Oświęcimia, który w 2001 roku wyodrębnił się z „dorosłych” Hajduków. Dał widzom pokaz tańców z regionu krakowskiego i żywieckiego oraz Kurpiów Zielonych. Kierownikiem zespołu jest Anna Handzlik-Starzyk, a młodym artystom na scenie towarzyszył Jacek Furtak, kierownik muzyczny i kapelmistrz.

Kolejnym zespołem ludowym, który zaprezentował swoje umiejętności były rodzime Karpikowe Dzieci. Ta istniejąca od 2016 roku dziecięca formacja taneczno-wokalna działa przy Gminnym Centrum Kultury w Polance Wielkiej. Zespół przedstawił tańce i przyśpiewki z regionu Górnego Śląska. Na co dzień z zespołem pracuje instruktor Anna Handzlik-Starzyk, a za oprawę muzyczną odpowiada Jacek Furtak.

Podczas festiwalu publiczność oklaskiwała również Zespół Pieśni i Tańca Ziemia Bieruńska, działający od 2010 roku przy Szkole Podstawowej nr 3 w Bieruniu. Patronat nad zespołem sprawuje Bieruński Ośrodek Kultury. Jego kierownikiem jest Justyna Pociennik. Podczas występu przedstawił głównie tańce i przyśpiewki regionu śląskiego i krakowskiego.

Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się dwie kolejne prezentacje, tym razem zespołów z zagranicy. Jako pierwszy wystąpił przed zgromadzoną publicznością Zespół Pieśni i Tańca Pidbużanka z zaprzyjaźnionego z naszą gminą ukraińskiego Podburza. Przyjechało do nas 36 członków wraz z opiekunami, którzy po raz pierwszy byli w naszym kraju. Choreografami zespołu, który istnieje od 1984 roku, są panie Ch. Haman i M. Pichoćka. Formacja podczas żywiołowych i bardzo ekspresyjnych występów przedstawiła na scenie tańce – Ukraina i Wizerunki.

Na szczególną uwagę zasługiwał Zespół Folkloru Dziecięcego Stavbárik, który w Polance Wielkiej zaprezentował repertuar tańców i pieśni z Terchovej, Kisúc, Štiavnika, Záříčia i innych regionów z okolic Żyliny na Słowacji. Jury zwróciło uwagę, iż w długim, bo ponad półgodzinnym występie, formacja oparła się wyłącznie na tańcu i śpiewie bez akompaniamentu kapeli, co było trudne i nietypowe. Zespół działa od 1974 roku głównie w Żylinie, a jego dyrektorem artystycznym i choreografem jest Danka Šedová, która pracuje z dziećmi od 1988 roku.

Ostatnią formacją folklorystyczną, która wystąpiła przed publicznością był Zespół Regionalny Porąbczanie, działający przy Gminnym Ośrodku Kultury w Porąbce. Powstał w 1991 roku i był reaktywowany w 2001. Jego choreografem jest Barbara Gacek a kierownikiem muzycznym Roman Pękala. Porąbczanie zaprezentowali na scenie tańce górali żywieckich, takie jak – Hajduk, Śustany, Obyrtka dziewcząt oraz przyśpiewki.

Jury postanowiło nagrodzić zespoły wyróżnieniami i podziękowaniami w dwóch kategoriach. W pierwszej oceniono wyłącznie taniec, a wyróżnienie powędrowało do Zespołu Pieśni i Tańca Ziemia Bieruńska z Bierunia, z kolei podziękowania do: Zespołu Folkloru Dziecięcego Stavbárik, Karpikowych Dzieci z Polanki Wielkiej, Zespołu Pieśni i Tańca Pidbużanka z Podbuża oraz Małych Hajduków z Oświęcimia. Kolejną i ostatnią już kategorią była prezentacja ogólna na scenie, którą zdominował występ słowackiego Zespół Folkloru Dziecięcego Stavbárik i on otrzymał od jury wyróżnienie. Podziękowania za udział przekazano: Karpikowym Dzieciom, Zespołowi Pieśni i Tańca Pidbużanka z Podbuża, Zespołowi Pieśni i Tańca Ziemia Bieruńska, Małym Hajdukom oraz Zespołowi Regionalnemu Porąbczanie z Porąbki. Wyróżnienia i podziękowania miały m.in. wymiar finansowy i wynosiły od 300 do 400 zł.

– Cała nasza czwórka doszła do wniosku, że poziom festiwalu był dość wyrównany. Oczywiście były grupy starsze, od których należy wymagać więcej. Przykładem zespołu, który bardzo dobrze rokuje na przyszłość są Karpikowe Dzieci z Polanki Wielkiej. Zmierzają w dobrym kierunku i mogą dzięki wytrwałości i pracy wiele osiągnąć. Przyznaliśmy zespołowi ze Słowacji pierwsze miejsce, ponieważ byliśmy zafascynowani tym, że grupa dziewcząt doskonale śpiewała a capella. Potrafiły utrzymać się w tonacji, a nie było przecież kapeli. To musiał być słuch absolutny i zawsze zaczynali śpiewać z odpowiedniego dźwięku. To było niecodzienne i zasłużenie zwyciężyli. Pierwszy raz coś takiego słyszałam. Oczywiście tańce bałkańskie również były interesujące – mówiła już po ogłoszeniu wyników Zofia Mentelska, przewodnicząca jury festiwalu.

Podsumowania I Międzynarodowego Dziecięcego Festiwalu Folklorystycznego Doliny Karpia w Polance Wielkiej dokonał również jego inicjator Roman Krawczyk, wiceprezes Stowarzyszenia Reprezentacyjnego Miasta Oświęcim Zespołu Pieśni i Tańca Hajduki.

– Jest to pierwszy festiwal i w mojej ocenie bardzo dobrze wypadł. Już myślimy o tym, aby go powtórzyć, ale zaprosić więcej zespołów, szczególnie z zagranicy. Uważamy również, że powinien on trwać dłużej, czyli przez dwa dni weekendu, sobotę i niedzielę. Jeszcze dzisiaj podeszła do mnie pani z zespołu z Brzeszcz i prosiła, aby się z nią skontaktować, ponieważ chciała na przyszły rok wystawić w festiwalu swój zespół. Z zagranicy, z Drohobycza również do mnie dzwoniono, ale niestety już było za późno. Więc zainteresowanie jest i trzeba je tylko wzmocnić i podtrzymać. W przyszłości zamierzamy pójść w kierunku gmin Doliny Karpia, tak aby bardziej odpowiadać potrzebie formuły festiwalu. Korzystając z okazji składam podziękowania wójtowi Grzegorzowi Gałganowi oraz Radzie Gminy Polanka Wielka za podjęcie decyzji w sprawie organizacji festiwalu. Ponadto dziękuję dyrektorowi GCK Krzysztofowi Ziai za wielodniową współpracę podczas przygotowań do tej międzynarodowej imprezy oraz paniom, które przygotowały posiłki dla wszystkich uczestników festiwalu – stwierdził Roman Krawczyk, pomysłodawca międzynarodowego festiwalu.

Tekst i zdjęcia Ryszard Tabaka